Ceren Bayar – Serkan Alan
ANKARA – İnsanlar siyasetin ve bürokrasinin şehri Ankara’ya sık sık iş için, “iş halletmek” için ya da sağlık sorunları için gelirler. Ankara’nın hoş bir imajı yok; ‘Politik, sıkıcı, soğuk, karanlık, düz bir şehir’ deniyor. Meğer Ankara, Cumhuriyetin ilk yıllarından bu yana sayısız gence ev sahipliği yapmış bir öğrenci şehri. Öğrencilerin varlığı siyaseti ve hayatı her zaman canlı tutmuştur. Ankara yerleşkeleri, caddeleri ve meydanları, Türkiye’nin yakın tarihine damgasını vuran birçok siyasi dönemeçte hep var olmuş, hatta yön vermiştir.
“Devlet iktidarı”nın gölgesi altındaki Ankara sokakları, Türkiye’nin farklı şehirlerinden aldığı göçlerle bir bütünün siyasi tercihlerini yansıtmasının yanı sıra hem itirazların hem de taleplerin merkezi konumunda. 14 Mayıs’taki tarihi seçimler öncesinde eski siyasi atmosferin olmadığı kentte, muhalefetin bir taban dalgası beklentisiyle iktidarın gücünü koruyacağına olan inancı hissediliyor.
PARLAMENTO ADAYLARININ İNANÇ LİMANI ANKARA
Ankara siyasi partiler için her zaman farklı bir yerde duruyor. Parti liderleri; Meclis’e getirmek istedikleri isimleri, partilerin “ağır toplarını”, -eski sistemde- bakan yapmak istedikleri kişileri büyükşehirlerden aday gösteriyorlar. Ankara bu şehirlerden biri, çünkü Ankara Meclis’te temsil edilen siyasi partiler için risksiz, her siyasi parti az çok milletvekili seçiyor. Aynı zamanda milletvekili adayları için güvenli bir limandır; Ankaralı adaylar listeler açıklanınca sessizce ‘oh’ ediyor. Bütün bunlara ek olarak Ankara, 4 milyonun üzerinde seçmene ev sahipliği yapmasıyla cumhurbaşkanlığı seçimlerinde belirleyici bir şehir konumunda.
.SİNCAN’DA ANKARA’DA ÇANKAYA’DA
Ankara’nın siyasi partilere cömert davranmasının sebebinin sosyolojik yapısı olduğu söyleniyor. Refah Partisi’nden bu yana muhafazakar siyasi partilerin kalesi olan Sincan da Ankara’da; Çankaya da her seçimde sosyal demokrat, Kemalist seçmenin CHP ve selefi partileri açık ara kazandığı Ankara’da.
Anadolu’dan yoğun göç alan ve üç seçim bölgesinden oluşan kentin kuzeyi muhafazakar seçmenin ağırlık kazandığı yer olarak dikkat çekerken, güneyi yani 1. Kendini laik olarak tanımlayan seçmenler. Ankara’nın batısında yer alan 3. bölgede ise milliyetçi muhafazakar seçmenin ağırlaştığı görülüyor. AK Parti, yer yer internet erişimi olmayan köyleri de içeren ücra ilçelerinde genel olarak güçlü.
14 Mayıs 2023’te Ankara’da 4 milyon seçmen üç seçim bölgesinde sandık başına gidecek ve 36 milletvekilini yeniden Meclis’e gönderecek. Seçim yarışına girecek olan siyasi partiler önceki seçimlerde olduğu gibi bu seçimde de Meclis’e getirmek istedikleri isimleri Ankara’dan aday gösterdiler ve bu isimlerin milletvekilliğini adeta “garanti” ettiler.
.BİR CUMHURBAŞKAN YARDIMCISI, BİR BAKAN, BİR GENEL BAŞKAN YARDIMCISI ADAYI
AK Parti, önceki dönemde Ankara Milletvekili olan ve soyadından dolayı sembolik öneme sahip Tuğrul Türkeş’i Ankara’da birinci aday gösterirken, Genel Başkan Yardımcılarından Jülide Sarıeroğlu ikinci sırayı aldı. Ankara’da ikinci bölgede birinci aday Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Alım olurken, üçüncü bölgede Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay birinci oldu.
Ankara seçmeninin yakından tanıdığı ‘Gökçek’ soyadı da bu seçimlerde gündeme geldi. Eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek, AK Parti’nin Ankara 2. ilçe 5. sıra adayı oldu. Hedeflerden biri de muhalefetin güçlendiği 2. bölgede milletvekili sayısını artırmak ve Gökçek’i meclisten dışlamak.
.MHP’nin üç bölgede de birinci sıradaki adayları parti genel başkan yardımcıları Mevlüt Karakaya, Sadir Durmaz ve Yaşar Yıldırım olarak belirlendi.
İYİ Parti de tartışmacı isimlerini Ankara’dan aday gösterdi. Koray Aydın, Ahmet Eşref Fakıbaba, Kürşad Güçlüli’nin yanı sıra YETER Partisi Genel Başkanı Meral Akşener’e yakın ve partinin yönetim kademelerinde bulunanlar Ankara’da seçilebildikleri yerlerden aday oldular.
CHP’NİN GÜÇLÜ LİSTESİ
CHP’nin Ankara listesi son seçimlerin belki de en tartışmalı listelerinden biri. CHP’nin mevcut milletvekilleri Tekin Bingöl, Murat Buyruk ve Gamze Taşcıer üç bölgede listenin ilk sıralarında yer alırken, CHP ittifak ortaklarını Ankara’daki kendi listelerinden, seçimlerdeki değişiklik nedeniyle uygun görülen yerlerden aday gösterdi. seçim sistemi. DEVA Partisi’nden Sadullah Ergin ve İdris Şahin, Gelecek Partisi’nden Nedim Yamalı, UYGUN Partisi’nden İrem Yaman, Saadet Partisi’nden Mesut Doğan, ittifak kontenjanından CHP Ankara milletvekili adayı oldu. Bu durum aday olmayı bekleyen bazı CHP’lilerin listeden çıkarılmasına neden oldu. CHP Ankara listelerinin açılışı ittifak partilerine listelense de, özellikle AK Parti döneminde bakanlık yapan isimlerden Ankara Birinci Bölge’den DEVA Partisi üyesi Sadullah Ergin’in adaylığı başlarda tepki çekse de ilerleyen yıllarda İlerleyen günlerde dikkatler seçim yarışına çevrildi ve konu gündemden düştü.
.İŞÇİ ÖZGÜRLÜĞÜ ADAYLARI İKİ BÖLGEDE REKABETÇİ OLUYOR
Geçen dönem Ankara’dan bir ismi Meclis’e getiren HDP, bu dönemde Yeşil Sol Parti listesiyle bu sayıyı ikiye çıkarmayı hedefliyor. İlk bölge adayı HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Emirali Türkmen’in seçilmesi kesinlik kazanırken, ittifak ortağı EMEP kontenjanından EMEP Genel Başkan Yardımcısı Selma Gürkan’ın seçilebileceği de tartışılıyor. Yeşil Sol Parti’den.
Ankara 2. bölgede 10 Ekim Barış Derneği’nin kurucularından İhsan Ceylan ile 3. bölgede Çerkes adayı Metin Kılıç Yeşil Sol Parti için yarışıyor. Ancak birinci bölgeden farklı olarak ikinci ve üçüncü bölgede TİP adayları bu iki isimle yarışıyor. İkinci bölgede vergi uzmanı Ozan Bingöl ilk sırada yer alırken, TİP’in adayları Türkiye Tekel Bayiler Platformu’nun kurucusu Özgür Aybaş. Emek ve Özgürlük İttifakı’nın iki siyasi partisinin bu iki bölgede nasıl aday çıkaracağı bugün kestirilemez.
MUHALEFETİN TABAN DALGA AK PARTİ’NİN GÜCÜ SAVUNMA BEKLENTİLERİ
Daha önceki seçim dönemlerinde daha renkli seçim kampanyalarına sahne olan Ankara’da bu kez kampanyalar, şehrin değerli merkezleri ve partilerin seçim uyum binaları ile sınırlı. Adayların ara sokaklarda seçmenleri ikna çalışmaları bire bir susarak devam ediyor.
Ankara’da muhalefetin sahada görev yapan milletvekili adaylarına kıyasla geçmişte AK Parti’nin güçlü olduğu seçim bölgelerinde ‘dip dalgası’ beklentisi hissediliyor. İnsanların dertlerini, dertlerini kulaklarına fısıldadığını söyleyen siyasetçiler, bunun “endişe” ile birlikte bir çığlığa dönüşmediğini görüyorlar. AK Parti’nin güçlü olduğu seçim çevrelerinde ekonomik konulara yönelik itirazlar AK Parti seçmeni tarafından da kaydedilirken, analizin adresi olarak AK Parti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan görülebiliyor.
Mansur Yavaş’ın büyükşehir belediyesi seçimlerinde Millet İttifakı kapsamında seçilmesi, aynı stratejiyle ilerleyen muhalefette Kılıçdaroğlu lehine güçlü bir sonuç çıkacağı beklentisini oluşturuyor. Yavaş’ın politikalarının etkisiyle oluşan güvenin sandığa yansıyacağını söyleyen muhalefet temsilcilerinin aksini düşünen AK Parti teşkilatları, şehrin dört bir yanında ‘eski gücü’ yakalayacakları motivasyonuyla çalışıyor.
.‘2018’e kıyasla çok farklı bir tablo var’
Ankara’da bürokrasinin de başkenti olması nedeniyle siyasi partilerin il başkanlarının diğer illere göre farklı görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Sandık güvenliğinden Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ile iletişime geçmeye, genel merkezle iletişime geçmekten yabancı oyların takibine kadar birçok konuyu il başkanları halledebiliyor.
Bütün bu yoğun çalışmalarda adaylarla birlikte seçim çalışmalarına katılan CHP Ankara İl Başkanı Ali Hikmet Akıllı, Ankara’nın siyasi partiler için önemine dikkat çekerek, “Burası başkent, 36 milletvekili var, bizim milletvekilimiz var” dedi. 4 milyondan fazla seçmen. Cumhurbaşkanlığı seçiminde belirleyici yerlerden biridir. Partimiz için teşkilatımızın güçlü olduğu yerlerden biridir.”
Sahadaki gözlemlerinin anketlere göre çok daha olumlu olduğunu kaydeden Smart, “2018’de karşılaştığımız durum ile bugünün ortasında karşılaştığımız durum arasında çok büyük fark var. Bugün çok daha olumlu geri dönüşler alıyoruz. İnsanların fikirlerinin değiştiğini gözlemliyoruz. Güçten bıkmak meselesi. Görüşlerini açıkça ifade ediyorlar ve bu hükümete oy vermeyeceklerini söylüyorlar. Kıymetli olan kısım klasik olarak CHP’ye oy vermeyen seçmenlerdir. Mesela bu sabah 7’de kalktık. Tablo çok farklıydı. Esnaf bunalmış durumda. Bunu kırsal ilçelerde daha da fazla gözlemliyoruz. İkinci bölgede bile fark görüyoruz” diyor.
CHP Ankara İl Başkanı Ali Hikmet Akıllı
‘KILIÇDAROĞLU MUHAFAZAKAR SEÇMENDE ONAYLANDI, TALEPİMİZ 16 AVUKAT’
Ankara’da muhafazakar seçmenin Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına olumlu bakışının arttığını belirten Smart, milletvekili seçim sonucuna ilişkin savını şu şekilde ortaya koyuyor:
“Bizim iddiamız birinci ilçede 7, ikinci ilçede 4, üçüncü ilçede 5 milletvekili olması. Bunu başarmak için çaba göstereceğiz. Nasıl görünüyor; Bazı anketlerde 6, 3, 4 çıkıyor. Artık seçmenler sandıkta karar verecek.”
‘BOZZAR DÜNYASININ ÇOCUKLARI’
Ankara’nın yarıdan fazla yerel nüfusa sahip olduğunu, Kırıkkale, Çankırı, Yozgat, Çorum gibi komşu illerden yoğun göç aldığını anlatan DÜZGÜN Partili Ankara İl Başkanı Faruk Köylüoğlu, Ankaralıları ‘bozkır çocukları’ olarak tanımlıyor. toprak’. Köylüoğlu sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Mustafa Kemal, Türkiye’nin ortasında Ahiliğin merkezi olan bir şehri başkent yaparak Cumhuriyet’le taçlandırdı. Ancak Ankara başkent olma hakkını pek alamadı ve son 15-20 yılda ‘boş şehir’e dönüştü. Birçok yatırım Marmara’ya yöneldi. Mansur Bey çok başarılı bir belediye başkanıydı. Ancak merkezi hükümetin önemli kısıtlamaları ile bir şekilde eli kolu bağlıydı. 14 Mayıs’tan sonra Ankara hak ettiği başkente layık hale getirecektir.”
GÜZEL PARTİ Ankara İl Başkanı Faruk Köylüoğlu
‘KADIN VE ÇOCUKLAR ÇOK İLGİ GÖRDÜ’
UYGUN Partisi ve adaylarına sahada büyük ilgi olduğunu anlatan Faruk Köylüoğlu, “Sanırım veliler evde İYİ Parti’yi çok konuşuyor, çocuklar da saha çalışmalarımıza büyük ilgi gösteriyor. Elleriyle kalp yapıp ‘Meral Anne’ye selam’ diyorlar. Kadınların ve çocukların ilgisi ve beğenisi çok yüksek” diyor.
14 Mayıs seçiminin değerine vurgu yapan ve seçmenin de bunun farkında olduğunu belirten Köylüoğlu, “Bu seçim kibir ile tevazu, kibir ile iyi niyet, demokrasi ile tek adam arasındadır. Bu seçim çok değerli ve önemlidir. Demokrasimiz için önemlidir. Bu seçim gençlerin nefes alması için çok önemli” dedi.
‘İYİ PARTİ OYLARININ YÜZDE 100’E YAKIN KILIÇDAROĞLU’NA OY VERECEK’
İYİ Parti olarak Ankara’da birinci parti olmayı hedeflediklerini belirten Köylüoğlu, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nun adaylığı için şu ifadeleri kullanıyor:
“Biraz ikna çalışması gerekti. Biraz uğraştık ama bugün İYİ Parti seçmeninin yüzde 100’e yakını Kemal Kılıçdaroğlu’na oy verecek. Yanına Mansur Bey ve Ekrem Bey’in eklenmesi onu sağlam bir yapıya kavuşturmuştur. Bu Meral Akşener’in başarısıdır. Herkes özgürce oy kullanacak. Kemal Kılıçdaroğlu 13. cumhurbaşkanı olacak.”
‘KOVOMUZ DURDURULDU, HALAY BİLE ÇİZMEMİZ İZİN VERİLMEDİ’
HDP İl Eşbaşkanı Pakize Sinemillioğlu da Ankara’nın başkent olduğunu hatırlatarak, Ankara’nın bütün adaletsizliklerin, hukuksuzlukların tahlil yeri olduğuna dikkat çekiyor. 4 yıldır Ankara il eşbaşkanı olduğunu belirten Sinemillioğlu, “Özellikle Ankara’da bambaşka bir zulme maruz kaldık. Buna rağmen bir buçuk aydır sokaktayız, seçim kampanyası yürütüyoruz. Ama sürekli engelleniyoruz, şiddete maruz kalıyoruz. Halay çekmemiz bile engelleniyor. Seçim büromuzun açılışında bize ‘halalayamazsınız’ dediler. Bütün bunlardan kaybedecekleri sonucuna varıyoruz”.
HDP İl Eşbaşkanı Pakize Sinemillioğlu‘AKP ANKARA’DA DIŞARIDA KALMAK ZORUNDA DEĞİL’
Tüm bu olumsuzluklara rağmen sokakta halk tarafından büyük ilgiyle karşılandıklarını belirten Sinemillioğlu, “Bazen bize ürkek yaklaşıp, gizlice destek vereceklerini söyleyenler oluyor. Bu destek sözlerini sadece seçmenlerimizden değil, toplumun her kesiminden duyuyoruz. Herkes ‘edi bese’ diyor. Ve gördüğümüz kadarıyla AKP’nin Ankara’da sokağa çıkıp seçmenle buluşma şansı yok” diyor. Sinemillioğlu, Yeşil Sol Parti’nin Ankara’da Meclis’e en az üç milletvekili getireceğinden bahsediyor.
2018’DE AK PARTİ BAŞARILI
Ankara’da 2018 milletvekili seçimlerinde AK Parti oyların yüzde 40,44’ünü aldı; CHP 26.1; MHP13.11; YETER Taraf 12.10; HDP 6.40 aldı. CHP, Çankaya’nın bulunduğu 1. bölgede AK Parti, Keçiören’in bulunduğu 2. bölgede ve Sincan’ın bulunduğu 3. bölgede seçimi birinci parti olarak tamamladı. Bu sonuçlarla 15 AK Parti, 10 CHP, 5 DÜZGÜN Parti, 5 MHP ve 1 HDP milletvekili Meclis’e girmeye hak kazandı.
2019’da yapılan yerel seçimlerde Millet İttifakı’nın adayı Mansur Yavaş, seçim yarışını AK Partili Mehmet Özhaseki’nin önünde bitirdi. 14 Mayıs’ta cumhurbaşkanlığı seçimlerinin kıyasıya gerçekleşmesinin beklendiği kentte, milletvekilliği istikrarının değişmesi bekleniyor.
